به گزارش خودرونامه، اوایل امسال، فرشاد مقیمی مدیرعامل ایران خودرو اعلام کرد این شرکت مشغول طراحی پلت فرمی برای ساخت محصولات برقی است. اخیرا نیز میرجواد سلیمانی مدیرعامل سایپا خبر از عرضه محصولات برقی این شرکت طی دو سال آینده داد.
هرچند با توجه به حرکت جهان خودروسازی به سمت محصولات برقی، صنعت خودرو ایران را نیز گریزی از این ماجرا نیست، با این حال پرسش بزرگ اینجاست که آیا زیرساخت ها و دانش فنی لازم برای طراحی و ساخت چنین خودروهایی در کشور وجود دارد. طبعا اگر بخواهیم شرایط فعلی خودروسازی ایران را در نظر بگیریم، باور اینکه ایران خودرو و سایپا به این زودی ها و بدون شرکای خارجی به محصولات برقی (به معنای واقعی) دست خواهند یافت، سخت به نظر می رسد. خودروسازی کشور دو سال است که با تحریم دست و پنجه نرم می کند و تقریبا تمام شرکای خارجی خود را از دست داده است. شرایط به شکلی است که روند تامین قطعات به دلیل مشکلات مالی و تحریم، از حالت عادی خارج و تولید همین خودروهای قدیمی نیز به سختی صورت می گیرد. از جنبه زیرساخت (به ویژه تعبیه ایستگاه های شارژ خودرو) نیز اتفاق خاصی که نشان دهد عزمی جدی برای تولید و عرضه خودروهای برقی در کشور ایجاد شده، به چشم نمی آید.
در این اوضاع و احوال اما دو خودروساز بزرگ کشور صحبت از تولید محصولات برقی می کنند، موضوعی که با شرایط فعلی صنعت خودرو کشور همخوانی ندارد. به عنوان مثال اینکه مدیرعامل ایران خودرو از طراحی پلت فرم خودروهای برقی صحبت به میان می آورد، ابهام زاست، چه آنکه طراحی پلت فرم نه تنها سرمایه هنگفتی می طلبد، بلکه دانش فنی پیچیده ای نیز دارد. حال پرسش اینجاست که با کدام پول و کدام دانش فنی قرار است پلت فرم خودروهای برقی در کشور ساخته شود؟ این هم که مدیرعامل سایپا وعده تولید خودرو برقی تا سال آینده را داده، با واقعیات صنعت خودرو کشور همخوانی ندارد، به همان دلایلی که پلت فرم برقی ایران خودرو زیر سوال است.
طراحی و تولید خودروهای برقی اولا دانش فنی خاص خود را می طلبد، ثانیا نیاز به سرمایه ای عظیم دارد و ثالثا زیرساخت می خواهد؛ حالا بگذریم از اینکه در بحث تعمیرات و خدمات پس از فروش نیز خودروهای برقی داستان خاص خود را دارند. بنابراین اگر قرار است ایران خودرو و سایپا محصولی برقی به معنای واقعی کلمه طراحی و تولید کنند، بعید است بدون مشارکت طرف خارجی، سرمایه گذاری مناسب و برنامه ریزی برای تعبیه زیرساخت ها، به این هدف دست یابند. به عنوان مثال، اصلی ترین بخش خودروهای برقی را باتری های آن تشکیل می دهند، بنابراین اگر قرار بر طراحی و تولید این محصولات در کشور باشد، باید فکری به حال تامین آن کرد. در حال حاضر تکنولوژی ساخت باتری خودروهای برقی در کشور وجود ندارد و واردات آن نیز با توجه به مشکلات تحریم، ناممکن به نظر می رسد. بنابراین اگر ایران خودرو و سایپا به دنبال ساخت محصولی برقی (مانند آنچه در جهان خودرو ساخته می شود) هستند، چاره ای ندارند جز اینکه ابتدا این چالش ها را رفع کنند. اگر صنعت خودرو در تحریم قرار نداشت، طراحی و ساخت خودروهای برقی در کشور اتفاق بعیدی نبود و می شد بخش خصوصی را نیز به تعبیه زیرساخت ها به ویژه ایستگاه های شارژ ترغیب کرد، اما در حال شرایط برای چنین اتفاق بزرگی در خودروسازی کشور فراهم نیست. از همین رو برای خیلی ها محل پرسش است که مدیران خودروسازی با کدام پشتوانه مالی و دانش فنی وعده طراحی و تولید محصولات برقی را داده اند.
نظرات کاربران برای این مطلب فعال نیست