پایتخت سال‌هاست همین مقاطع از سال با بحران آلودگی دست به گریبان می‌شود و به دلیل رخ دادن پدیده وارونگی، ارتفاع آلاینده نسبت به سطح زمین بسیار پایین می‌آید و ریه‌های شهر و شهروندان پر می‌شود از ذرات معلق خطرناک. با وجود تکرار این بحران در این سال‌ها، راهکاری علمی و مشکل‌گشا برای حل آن به اجرا درنیامده و هر نهاد و مسوولی تنها به دنبال تبرئه خود در این ماجرا است. این وسط این شهروندان هستند که نفسشان تنگ می‌شود، در معرض خطرناک‌ترین بیماری‌ها قرار می‌گیرند و گاهی هم جانشان را از دست می‌دهند. قیمت "جان" این روزها چه ارزان شده است.

خودرو قهرمان ارزانی

خودرونامه: طبق محاسبات انجام شده توسط روزنامه دنیای اقتصاد، در میان پنج بازار اصلی کشور (بورس، مسکن، خودرو، ارز و سکه) خودرو دارای بیشترین افت قیمت در آخرین ماه پاییز بوده است. بر این اساس، متوسط قیمت خودرو در آذر امسال بیش از هشت درصد افت کرده که بیش از افت قیمت‌های رخ داده در دیگر بازارها است. اینکه چرا بازار خودرو روندی نزولی را در قیمت طی آذر داشته، بیش از هر مسئله دیگری به کاهش انتظارات تورمی و رفتارهای بازار ارز مربوط می‌شود. این دو عامل تا قبل از نیمه آبان امسال محرک‌های اصلی رشد قیمت خودرو بودند و حالا با افت آنها، "خودرو" هم عقب نشسته است. بازار خودرو در حال حاضر نیز روندی نسبتاً نزولی را به خود می‌بیند و در حالی که میل به فروش (از ترس کاهش قیمت بیشتر) بالا رفته، تمایل چندانی به خرید (به هوای افت بیشتر قیمت) وجود ندارد. به نظر می‌رسد در صورت احیای توافق هسته‌ای و برجام و همچنین کاهش بیشتر نرخ ارز، قیمت خودرو پایین‌تر نیز خواهد آمد.

 شکایت عام از خدمات پس از فروش

خودرونامه:"خدمات پس از فروش" در صدر جدول شکایات مشتریان از عرضه‌کنندگان خودرو، طی سال ۹۸ قرار گرفت. طبق گزارشی که شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران تهیه کرده، محور اصلی شکایت از خودروسازان در سال گذشته، اعتراض به عملکرد نمایندگی‌های ارائه‌دهنده خدمات پس از فروش بوده است. به نظر می‌رسد، مسائلی مانند نوبت‌دهی، تأخیر در تحویل، ضعف عیب‌یابی، تعمیر نامناسب و همچنین قیمت، اصلی‌ترین دلایل نارضایتی مشتریان از خدمات پس از فروش بوده‌اند. طبق گزارش منتشره اما در مجموع طی سال گذشته کمتر از هزار و 700 مورد شکایت خودرویی از طریق زیرمجموعه‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت به ثبت رسیده که حدود 35 درصد آنها مختومه شده‌اند. در دسته‌بندی انجام شده توسط شرکت بازرسی، رضایتمندی شهروندان کمتر از 78 درصد بوده و خودروسازان توانسته‌اند با سه روش «دریافت خسارت»، «رفع عیب» و «تعویض خودرو» رضایت شاکیان را به دست بیاورند. در بخش تعویض خودرو، ایران‌خودرویی‌ها بیشترین سهم را داشته‌اند، به ‌نحوی ‌که دو درصد از محصولات معاوضه شده، به آنها مربوط می‌شود. رده بعدی نیز به سایپا با کمتر یک درصد رسیده و خودروسازان بخش خصوصی نیز زیر نیم درصد در تعویض خودرو سهم داشته‌اند.

 تجاری‌ها دنده سبک کردند

خودرونامه: در روزهایی که آلودگی هوا بیداد می‌کند و نفس شهروندان را به شماره انداخته است، از تجاری سازان کشور خبر می‌رسد آنها توانسته‌اند تیراژ اتوبوس و کامیون را بالا ببرند. اهمیت این موضوع از آن جهت است که اتوبوس‌ها و کامیون‌های فرسوده، از جمله عوامل اصلی آلودگی هوا به شمار می‌روند، بنابراین رشد تولید آنها می‌تواند به تسریع اسقاط و جایگزینی فرسوده‌ها کمک کند. آمارها می‌گویند خودروهای فرسوده سنگین چندین برابر غیر فرسوده‌ها سوخت مصرف و آلودگی ایجاد می‌کنند، بنابراین اسقاط آنها یکی از راه‌های اصلی مقابله با این پدیده خطرناک و مرگبار است. طبق آمار در بخش اتوبوس تیراژی 653 دستگاهی در 9 ماه امسال به ثبت رسیده که نسبت به سال گذشته رشد بالغ بر 70 درصدی را نشان می‌دهد. در بخش کامیون، کامیونت و کشنده نیز تجاری‌سازان توانسته‌اند در ۹‌ماه امسال نزدیک به سه هزار و 900 دستگاه تولید داشته باشند و بیش از 65 درصد رشد کنند. بهبود تیراژ کامیون و اتوبوس اما در حالی است که پیش‌تر کامیون‌های کارکرده وارد کشور شده و ستاد ملی مقابله با کرونا نیز اخیراً مجوز ورود اتوبوس‌های دست دوم را صادر کرد.

لغو یک تصمیم بیهوده

خودرونامه: قیمت خودرو باز هم به سایت‌ها بازگشت، آن هم در روزهایی که فروشنده زیاد است و خریدار کم. اردیبهشت امسال بود که در پی اوجگیری قیمت خودرو در بازار، درج نرخ‌ها در سایت‌ها ممنوع شد تا مثلاً بازار آرام بگیرد. در آن مقطع نهادهایی مانند تعزیرات معتقد بودند درج قیمت در سایت‌ها یکی از دلایل اصلی التهاب بازار خودرو است و برخی (عمدتاً دلال‌ها و سوداگران) یا قیمت سازی شعله این التهاب را بیشتر می‌کنند. با همین استدلال، درج قیمت خودرو در سایت‌ها ممنوع شد تا بازار از فاز التهابی خارج شود، با این حال عکس آنچه ممنوع کنندگان انتظار داشتند، رخ داد. منحنی قیمت خودرو پس از اعمال این ممنوعیت نه‌تنها نزولی نشد، بلکه صعود هم کرد و چند نقطه عطف دیگر را هم به ثبت رساند. با وجود آنکه خیلی زود ثابت شد ممنوعیت درج قیمت نمی‌تواند از التهاب بازار خودرو بکاهد و ریشه این اتفاق در تورم انتظاری و رفتارهای بازار ارز است، اما هشت ماه طول کشید تا ممنوعیت موردنظر لغو شود.