در همین زمینه مدیر عامل ایران خودرو چند هفته پس از اجرایی شدن برجام به صراحت اعلام کرد که قصد دارد تا فیات را به عنوان شریک اول تجاری این گروه خودروبزرگ معرفی کند غافل از اینکه بند آمریکایی موجود در سهام فیات چنین اجازه ای را به این شرکت ایتالیایی نمی دهد که به طور مستقیم وارد مذاکره با خودروسازان ایرانی شود.
معاون بخش توسعه بازرگانی ایتالیا که به عنوان نمایندگان وزارت اقتصاد این کشور اروپایی در ایران مشغول کار هستند، به شرق می گویدکه آمدن فیات و تبدیل آن به شریکی بزرگ برای صنعت خودرو ایران نیازمند زمان است و مذاکرات باید با آرامش و صبر پیش رود.
تونی کورادینی بر این باور است که با توجه به خرید سهام کرایسلر آمریکا از سوی فیات و وجود برخی تحریم ها علیه ایران در این زمینه نیاز است تا مذاکراتی میان طرف ها صورت گیرد تا فعالیت فیات در ایران با مشکل مواجه نشود.
---
ایتالیا پس از برجام به دومین شریک بزرگ تجاری ایران تبدیل شده و حضور شرکت هایی از این کشور در صنایع بزرگ، کوچک و متوسط باعث پیوند صنعتی عمیقی میان دو کشور و ریشه دواندن تفکر صنعتی ایتالیا بر صنایع ایران شده است. در این میان برای توسعه همکاری ها در بخش فولاد و خودرو مذاکراتی میان فولادسازان و خودروسازان بزرگ ایرانی و ایتالیایی صورت گرفته است. این مذاکرات تا کنون به چه نتایجی دست یافته است؟
با اجرایی شدن برجام بسیاری از شرکت های ایتالیایی در قالب هیات های مختلف وارد ایران شدند تا با بررسی ابعاد بازار این کشور بتوانند فرصت های ایجاد شده برای توسعه کسب و کارشان را مورد بررسی قرار دهند. در این میان تا کنون دهها نفر در قالب چند هیات از دو سال گذشته تا کنون به ایران آمده اند و با صاحبان صنایع و سیاست گذاران اقتصادی ایران دیدار داشته اند. اما فعالان اقتصادی ایتالیا یک اشتباه بزرگ در این میان داشتند و فکر می کردند که می توانند فقط برای فروش محصولات خود راهی این بازار شوند در حالی که ما به عنوان نمایندهگان اقتصادی ایتالیا در ایران به آنان گفته بودیم ظرفیت های اقتصادی این کشور به گونه ای است که باید به عنوان سرمایه گذار و یا جوینت ونچر راهی ایران شوند. اگر دیدید که در آن روزها هیات های نسبتا شلوغی به تهران آمدند با این امید که بخشی از بازار ایران را مملو از کالاهای ایتالیایی کنند اما دیدند که ظرفیت های این بازار برای واردات تقریبا محدود است از این رو تغییر استراتژی داده اند تا با قوای جدیدی وارد عرصه سرمایه گذاری در ایران شوند. در این میان برخی شرکت های بزرگ ایتالیایی نظیر فیات و دانیلی در صنایع خودرو و فولاد مذاکراتی را با طرف های خود داشته اند. به عنوان مثال مدیران ارشد فیات در ملاقات خود با مدیران ارشد ایران خودرو زمینه همکاری های مشترک را در این صنعت به طور جدی بررسی کرده اند. در این زمینه تمایل بالایی وجود دارد که فیات وارد ایران شود با صنعت خودرو این کشور به همکاری مشترک بپردازد. ما می دانیم که بازار خودرو ایران تشنه خودروها کوچک و ارزان است و ایتالیایی ها هم همانطور که مطلعید در این زمینه تبحر دارند. طبیعتا در این میان خودروسازی مثل فیات می داند که اگر همکاری خود را با طرف ایرانی آغاز کند چه بازار بزرگی در انتظار اوست.
با توجه به جذابیت های این بازار چرا فیات تا کنون به طور جدی وارد سرمایه گذاری نشده است؟
برای آمدن فیات به ایران باید صبر کرد. هر دو طرف به روش برد- برد مذاکرات را آغاز کرده اند و قصد دارند تا یک استراتژی بلند مدت را برای همکاری های خود آغاز کنند. از این روز نیاز است تا این مذاکرات در فضایی آرام پیش رود و طرفین بتوانند در چنین فضایی به نشست های خود ادامه دهند. مشکل فیات در همکاری با صنعت خودرو ایران، کرایسلر است. حتما می دانید که فیات سهام اینت شرکت آمریکایی را خریده است و بر اساس قوانین موجود در آمریکا شرکت های خودروساز این کشور به دلیل تحریم ها نمی توانند با طرف ایرانی همکاری داشته باشند از این رو لازم است تا در این زمینه استعلام های لازم را بگیرد تا در سر راه همکاری با طرف ایرانی خود با مشکل مواجه نشود. به هر حال اگر قراردادی منعقد شود این قرارداد ابعاد بزرگی خواهد داشت پس لازم است تا با صبر و تحمل بیشتری آنچه که در این مذاکرات می گذرد را دنبال کرد.
ظاهرا به نظر می رسد که فیات و ایران خودرو بر سر برخی موارد تفاهم هایی داشته اند؟
اینکه دو شرکت چه تفاهم هایی با هم داشته اند را باید از خودشان بپرسید اما شرکت های خودروساز ایرانی و ایتالیایی رابطه ای دیرینه با هم دارند و در زمینه طراحی خودرو اقدامات مشترکی را انجام داده اند که این همکاری ها هنوز هم ادامه دارد. ایران خودرو و سایپا مدتی است که بر سر خرید برخی تجهیزات تکنولوژیکی و فناوری های جدید مذاکره داشته اند و در این زمینه علاقمندیهایی برای مشارکت وجود دارد. البته برآیند رفتار خودروسازان ایرانی نشان می دهد که خودروسازن این کشور علاقمندند تا با طرف های فرانسوی و آلمانی بیشتر کار کنند که در این زمینه هم تفاهم هایی صورت گرفته و هم اینکه قراردادهایی به امضا رسیده است. در هر صورت فیات شرکت بزرگی است و همانطور که گفتم علاقمندی هایی وجود دارد که تا این شرکت با طرف های ایرانی مشارکت داشته باشد حال اینکه نتیجه مذاکرات چه خواهد بود پرسشی است که برای یافتن پاسخ آن نیاز به زمان داریم. البته به غیر از همکاری فیات و ایران خودرو، انجمن قطعه سازی ایتالیا موسوم به ANFIA با قطعه سازان ایرانی مذاکراتی را انجام داده اند و به زودی هیاتی از قطعه سازان ایتالیایی وارد ایران خواهند شد تا بتوانند با قطعه سازان ایرانی جوینت شوند و همکاری کنند. این موضوع خود می تواند به پیش زمینه ای برای حضور فیات در ایران منجر شود چرا که با جوینت شدن قطعه سازان ایرانی و ایتالیایی می توان امیدوار بود که تولید قطعات در ایران صرفه اقتصادی پیدا کند و فرهنگ ایتالیایی در این صنعت گسترش یابد.
بازار خودرو ایران تا چه اندازه برای خودروسازان ایتالیایی جذاب است؟
ایران در صنعت خودرو دارای بازار متوسطی است. نه آنقدر بزرگ است که بتوان برای تیراژهای بالای 5 میلیون دستگاه در سال برنامه ریزی کرد و نه آنکه آنقدر کوچک است که بتوان برای در آن به واردات صرف پرداخت. در چنین بازاری طبیعتا جذابیت هایی وجود دارد تا خودروسازان و قطعه سازان ورود پیدا کرده و به تولید مشارکتی محصولات خود با همتایان ایرانی بپردازند. البته به این نکته نیز باید اشاره کنم که در زمینه صنایع کوچک و متوسط ایتالیایی ها آماده هرگونه همکاری با شرکت های ایرانی هستند چرا که دارای مزیت بوده و می توانند در این زمینه خدماتی را به ایران ارائه دهند. سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران بر اساس سازمانی در ایتالیا شکل گرفته که نشان می دهد که فرهنگ صنعتی ایتالیایی تا چه اندازه در صنایع ایران رسوخ پیدا کرده است. طبیعتا با توجه به چنین وضعیتی می توان امیدوار بود که مذاکرات شرکت های بزرگ به نتیجه برسد و علاوه بر صنایع متوسط و کوچک، صنایع بزرگ ایتالیایی نظیر خودذرو و فولاد فعالیت خود را در ایران گسترش دهند.